Famous boxer Kyar (Tiger) Ba Nyein was the (distant) cousin of my mother
Famous Myanmar Muslims: Kyar Ba Nyein and Shwe Ba (later converted to Buddhism)
လွမ်းတယ်…
မြန်မာ့လက်ဝှေ့လောကကို တခေတ်ဆန်းစေခဲ့တဲ့
လက်ဝှေ့ကျော် ကုလားကြီး ကျားဘညိမ်းကို
လွမ်းတယ်…
(ရုပ်ရှင်မင်းသားကြီး ရွှေဘအား လက်ဝှေ့သင်ကြားပေးသော
မြန်မာ့လက်ဝှေ့ အကျော်အမော် ကျားဘညိမ်း)
Kyar Ba Nyein’s brother-in-law Maung Thaw Ka @ Bo Mhu Ba Thaw
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ဘေးက အမျီုးသမီးဟာ မင်းသမီး ခင်သီတာထွန်းပါ။ ဒီပုံဟာ အန်တီ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ပထမဦးဆုံး မိန့်ခွန်းပြောတဲ့ပုံဖြစ်ပါတယ်။
KALAR GYI at the back was almost forgotten. Now DASSK is at the TOP, naturally MUST kick out the scaffolding (Nyan in Burmese) after finishing the pagoda.
That Kalar Gyi went to fetch DASSK with the car driven by another Kalar, MMNyein. Now only I found out (proudly) that they are my extended cousins or far relatives. Even if think that it is so far to call an extended relative or family, at least we all are brothers-in-Islam but nowadays called with a derogatory name Kalar.
Even his cousin, famous father of Myanmar western and tradition boxing (Let Whei’), Kyar Ba Nyein’s very important role in Myanmar sports history was partly deleted because he was a Myanmar Muslim. See Lethwei
Win Nyein wrote again about Maung Thaw Ka in MMSY…
ရှိစေချင်တဲ့ ကျွန်တော့် ဦးလေး…BY ဝင်းငြိမ်း…ဆရာမောင်သော်ကက ကျွန်တော့်ဖခင် ကျားဘညိမ်းနဲ့ ညီအစ်ကိုတစ်ဝမ်းကွဲ တော်စပ်ပါတယ်။ ကျွန်တော့်အဘိုး ဦးဖိုးမင်းနဲ့ သူ့အဖေ ဦးမှန်ကြီးတို့က ညီအစ်ကို အရင်းပါ။ အဖေနဲ့ ဆရာမောင်သော်ကတို့က တစ်ဝမ်းကွဲညီအစ်ကို ဆိုပေမယ့် အနေနီးတာကြောင့် ညီအစ်ကိုအရင်းများလို တွယ်တာ ကြပါတယ်။ http://news.mmsy.info/news/3576
Win Nyein Says:
December 17, 2009 at 3:26 pm | Reply edit
Dear Dr. Ko Ko Gyi,
I accidently read about my father written in your blog. My I correct a mistake. My maternal grandmother Daw Aye Khin was the eldest sister of Daw Htwe, your grandpa’s wife.So my father was not the brother in law of U Pyaw.He was his niece’s ( my mom Daw Kyi Kyi) husband.So he was U Pyaw’s nephew.
Regards,
Win Nyein
Reply
TQ
U Win Nyein
I have read a lot of the articles written by you and your father.
Good work. Actually I am proud of you to be my relative (far or near is nothing).
TQ for confirming our relationship.
If you visit KL please call us.
You can ask our phone No and address from my mother or brother U KKHtay Chief Engineer, former Nikko hotel or Cardiac Surgeon Dr KM Htway, you had met in Bangkok. (Now he is in KL, staying with us,for Cardiac Surgery training at IJN or National Cardiac Institute, for one year.)
KKG
Famous boxer Kyar (Tiger) Ba Nyein was the Brother-in-law of my Grandfather U Pyaw. Actually U Pyaw was the eldest brother of my maternal grand mother Daw Kyawt. After my parents bought their house at No. 158, 30th. street, between 82nd. and 83rd. street, U Pyaw and family shifter to a rented house on 83rd. street between 29th.& 30th. street. They later stayed in a house in 31st. street, between 82nd & 83rd. street near Myo Gone Yong Cinema. Thy stayed at the ground floor of the two storey house. And Kyar Ba Nyein, his brother-in-law and family lived upstairs.
We used to that house regularly especially at weekends and school holidays to learn Quran reading from our grandpa U Pyaw. Now I regret that we never get a chance to befriend with Kyar Ba Nyein’s family just staying upstairs. Now U Pyaw and Kyar Ba Nyein passed away. May Allah bless their souls and reserve a place in paridise for them. I heard that my aunt (my mother’s cousin. Note: my mother is the only child of my grandma.) Ma Aye is staying with U Win Nyein’s family. (Son of Kyar Ba Nyein)
Kyar (Tiger) Ba Nyein was also a very prominent Myanmar Muslim. He was known to be a great boxer, and had even represented Burma in the Olympics. He had successfully trained a lot of boxers. And he had rejuvenated the Myanmar traditional boxing. He was a famous writer also.
His son U Win Nyein is also a prominent Journalist. U Chit Nyo, brother of Kyar Ba Nyein is also a famous writer. Myo pre=”Myo “>Myint Nyein was the editor of Payphuhlwar, a former monthly magazine in Burma. Awarded the International Press Freedom Award in absentia by the Toronto-based Canadian Journalists for Free Expression (CJFE). He is the brother of Win Nyein.
(In Burmese) Ludu Daw Ahmar’s Mandalayan book, “Tine Yin Thar Bama Muslim Kyar Ba Nyein”
My Wikipedia article…From Wikipedia, the free encyclopedia Kyar Ba Nyein
In this Burmese name, the given name is Kyar Ba Nyein. There is no family name.
| Ba Nyein | |
|---|---|
| Born | 23 November 1923 Mandalay, Burma, British India |
| Died | 8 July 1979 (aged 55) Rangoon, Burma |
| Nationality | Burmese |
| Other names | Kyar (Tiger) |
| Statistics | |
| Weight(s) | 54 kg (119 lb; 8 st 7 lb) |
| Height | 5 ft 4 in (163 cm) |
| Boxing record | |
| Total fights | ~50 |
Kyar Ba Nyein (Burmese: ကျား ဘငြိမ်း [tɕá ba̰ ɲéɪɰ̃]; 23 November 1923 – 8 July 1979) was the Burmese Lethwei fighter and boxer who participated in boxing at the 1952 Summer Olympics[1] and was a pioneer in modernizing Lethwei.[2][3] Ba Nyein started boxing at the age of 13 and fought in about 50 matches over 20 years until retiring from fighting at the age of 33.[4]
Education
Born in 1923,[5] Ba Nyein’s official height was listed at 5 ft. 4 inches, weighing in at 120 lbs. He and his wife, Kyi Kyi, had 10 children by the time Ba Nyein was 40. Ba Nyein (Mohammad Mustafa)[6] studied at Wesleyan School (BEHS 16 Mandalay) and later transferred to SPG (the Society for the Propagation of the Gospel) in Foreign Parts’ Royal diocesan high school (No. 10 BEHS Mandalay) for a few years.
Lastly, he studied at the Mandalay National High School (present day BEHS 2 Mandalay), where he started learning boxing.[7][8] He was trained by Sinhalese Anglo-Burman Bill Fisher.[9][10] In 1947, he trained with the famous boxer Than Yin, a Mandalay Police Officer, who received the best boxer award given by world heavyweight champion Gene Tunney in Sri Lanka. Ba Nyein learned his famous “infighting” from Than Yin. In 1936, he became National School Cup Champion at 13. During the Second World War, he left school.
After the Second World War
After the war, Nyein painted for a living with the Allied soldiers. He was the champion of the Kyar-Hto game, which is a Burmese variant of the board game Draughts. He got his nickname “Kyar” (Tiger) from the famous Burmese Draughts player in Mandalay, Ba Than Gyi (known as “Kyar” Ba Than Gyi) who taught him the tactics and strategy of the game. He soon adopted the nickname “Kyar Kalay” (Little Tiger). In the 1947 boxing tournament, he won the Bantamweight class and became Champion, and newspapers started to call him Kyar Kalay Ba Nyein. This was later changed to Kyar Ba Nyein. When he established the Golden tiger boxing club, his ring name was firmly established as Kyar Ba Nyein.
Achievements
Ba Nyein was awarded “The best boxer who used scientific techniques” award in 1949. (He competed with Min Kywe, Samuel from St. Paul, Ki White and Saw Hadi). His best known match occurred in 1951 with the Indian featherweight Champion B. Bose. The Indian team won six matches against Burmese contenders, but Kyar Ba Nyein bested the Indian in that match. B. Bose, who Kyar Ba Nyein defeated, was India’s best featherweight champion and was selected to represent India twice in the previous Olympics. Because of this, Kyar Ba Nyein was selected to compete on behalf of Burma in the 15th Olympics held in Helsinki, Finland, in 1952. Ba Nyein was sent to Bangkok for International Boxing Association‘s Referee examination.
On June 20, 1992, the International Olympic Committee awarded badges of honor to selected athletes who partook in the Olympic Games. Ba Nyein was one of the recipients in the Boxing category.[11]
Sports reporter, painter, author and journalist
Ba Nyein started as a volunteer sports reporter for the Ludu newspaper and the Ludu Journal, following his younger brother Ba Thein, who was already a reporter at that newspaper.
His numerous articles, stories on World Boxing matches, news reports, and sports news commentaries were later published regularly in magazines and journals such as Myawaddy, Thwe Thauk (Comrade), Mogyo (Thunder) and Tagun (Banner). His first book published was Blood on the sand.
Voluntary works and training young boxers
He was the first Burmese to train youths on the street. He established Golden Tiger Boxing clubs in Dah dan 25th street and another near the Burma Muslim Congress on 83rd street. He trained hundreds of young boxers, and was appointed a boxing trainer in 1954 by the National Fitness Council. Ye Chit, Ye Swe, Ye Myint and Ye Tint were the boxers he trained from Mandalay. Tint Tun, Alexandria and Hla Shwe (Navy) from Rangoon were also his trainees. Kyar Ba Nyein was so proud about the success of his boxers that he once told Ludu Daw Ah Mar that he never got serious injuries or scars during his 50 boxing matches, including seven with foreigners. However, he got multiple scars, while training his boxers, because he allowed his trainees to hit him during training sessions, to teach in a practical way: how to fight back without retreating to avoid the opponent’s assault.
Lethwei or Burmese traditional boxing
Kyar Ba Nyein was a pioneer who drew up the modern scientific rules and regulations that have been used since 1953 for Burmese traditional boxing, or Lethwei.[12][13] He went around all of Burma, especially up to the Mon and Karen states, near Thailand, where there are a lot of villagers actively training in Lethwei.[13] He brought some fighters back to Mandalay and Rangoon. He then trained them with the new methods and encouraged them to fight in the Burmese traditional boxing matches, which he had organized around the country[13] and even once, in October 1960, to Beijing and Shanghai, China[14] where he led about 100 boxers to show Lethwei, at the signing ceremony of the Burma-China border treaty. At that time the group leader of the Burmese delegation was Lieutenant Colonel Aung Gyi.
He also organized goodwill matches by leading a group of Burmese traditional boxers to Thailand.[15][16]
Kyar Ba Nyein died in 1979[5] suffering from rectal cancer.
Professional boxing record
| Result | Opponent | Type | Round, time | Date | Location | Notes |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Win | J.N. Mukherjee | KO | 2 (3) | 3 Apr 1954 | Bogyoke Aung San Stadium, Rangoon, Burma | |
| Loss | Tin Aung | DEC | 3 (3) | 24 Jan 1953 | Burma Athletic Association Grounds, Rangoon, Burma | Myanmar Muslim Highschool Fundraiser |
| Loss | Leszek Drogosz | UD | 3 (3) | 28 Jul 1952 | Messuhalli, Helsinki, Finland | Summer Olympics preliminaries |
| Win | Maung Myint | DEC | 3 (3) | 10 May 1952 | Burma Athletic Association Grounds, Rangoon, Burma | Featherweight bout |
| Win | W. King | DEC | 3 (3) | 22 Mar 1952 | Burma Athletic Association Grounds, Rangoon, Burma | |
| Win | W. King | KO | 2 (3) | 9 Nov 1951 | Burma Athletic Association Grounds, Rangoon, Burma | India vs. Burma |
| Win | Benoy Bose | DEC | 3 (3) | 7 Nov 1951 | Burma Athletic Association Grounds, Rangoon, Burma | India vs. Burma |
| Win | Theo Elvis | KO | 2 (3) | 20 Feb 1951 | Burma Athletic Association Grounds, Rangoon, Burma | |
| Win | Theo Elvis | KO | 3 (3) | 11 Feb 1950 | Burma Athletic Association Grounds, Rangoon, Burma | |
| Win | Aung Than Sein (Saw Bar Bar) | TKO | 1 (3) | 19 Nov 1949 | Burma Athletic Association Grounds, Rangoon, Burma | Tatmadaw Relief Fundraiser |
| Win | L. Marceli[17] | (3) | 14 Jan 1949 | Police force compound along Pyay Road, Rangoon, Burma | Featherweight bout |
Exhibition boxing record
| No. | Result | Opponent | Round | Date | Location | Notes |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 3 | — | Hantharwaddy Soe Myint | 3 (3) | 6 Mar 1957 | Bogyoke Aung San Stadium, Rangoon, Burma | |
| 2 | — | Kumar Yine | 3 (3) | 28 Oct 1956 | Bogyoke Aung San Stadium, Rangoon, Burma | Originally vs. T. Aung for Olympic selections |
| 1 | — | Tun Kyi | 3 (3) | 12 May 1956 | Shwe Wei Thiri movie theatre, Tavoy, Burma |
See also
Boxing at the 1952 Summer Olympics
Lethwei or Burmese traditional boxing
❝ ဦးလေးကျားဘညိမ်း ❞ Credit FB of U Tin Mg Than Tmt
( ဖိုးသံ – လူထု )
၂၀၁၄ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၈ ရက်နေ့မှာ ကျွန်တော်ဖခင် ဦးကျားဘညိမ်း ကွယ်လွန်ခဲ့တာ ၃၅ နှစ်ပြည့်မှာ ဖြစ်ပါတယ် ။ အဖေ ကွယ်လွန်ခြင်း ၃၅ နှစ်ပြည့်နဲ့ တိုက်ဆိုင်စွာ ရေးသားပေးပို့လာတဲ့ ဆရာ ဖိုးသံ ( လူထု ) ကို လှိုက်လှဲစွာ ကျေးဇူးတင်ပါတယ် ။
▣ ဝင်းငြိမ်း
တစ်ခါက အမေ ရေးဖူးပါတယ် ။ ရွှေမန်းတင်မောင်စာအုပ် အမှာစာမှာလား ၊ ဘယ်မှာလဲ မမှတ်မိပါ ။ အဲဒါက ဦးလေး ကျားဘညိမ်း က အမေ့ကို သူ့ ( ဦးလေးကျားဘညိမ်း ) အကြောင်း အတင်း ရေးခိုင်းတယ် ဆိုတဲ့အကြောင်းပါ ။ အမေက “ ကိုဘညိမ်းနှယ် လူကြီးငုတ်တုတ် ရှိနေလျက်နဲ့ အရေးခိုင်းတာ ကျွန်မက ဘယ်လို ရေးရမှာလဲ ” ဆိုတဲ့ သဘောမျိုး ရေးပြပါတယ် ။ ဟုတ်ပါတယ် ၊ အမေ့ရဲ့ ပြည်သူချစ်သော အနုပညာသည် စာအုပ်က အရမ်း အောင်မြင်သွားတော့ ဦးလေးကျားဘညိမ်း က အမေ့ကို လူရင်းပီပီ အတင်းလာ အပူကပ်တာ ဖြစ်ပါတယ် ။ ပြန်ပြောရရင် အဲဒီတုန်းက ကျွန်တော်တို့ လူထုသတင်းစာ ထွက်နေတုန်းဖြစ်ပြီး ကျွန်တော်လည်း အမေ့အနားမှာ ရှိနေပါတယ် ။
ဦးလေးကျားဘညိမ်း က မမမာ လုပ်ပါဗျ ၊ ရေးပါဗျ လို့ မောင်တစ်ယောက်က အစ်မတစ်ယောက်ကို ပူဆာသလို ပြောတာ ပြန်တောင် ကြားယောင်မိပါတယ် ။ ဒါ့အပြင် သူက သူ့ဓာတ်ပုံအယ်လ်ဘမ်ကြီး နှစ်အုပ် ၊ သုံးအုပ်လည်း ယူလာပါတယ် ။ အဲဒီအထဲက တစ်အုပ်က အဖုံးမှာ ကျားရုပ်ကြီးတွေနဲ့ အင်မတန် လှပါတယ် ။ သူ နိုင်ငံခြားက ( ရောမ က ထင်ပါတယ် ) ဝယ်လာတဲ့ ၊ ပြည်တွင်းမှာ ဝယ်မရတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အဲဒီခေတ်က ရှားရှားပါးပါး အယ်လ်ဘမ်ကြီးမျိုး ဖြစ်ပါတယ် ။ အထဲမှာ သူ့ဓာတ်ပုံတွေချည်းပါ ။ ရာခိုင်နှုန်း ၉ဝ လောက်ဟာ သူ့လက်ဝှေ့ သက်တမ်းထဲက သမိုင်းဝင်ပုံတွေ ဖြစ်ပါတယ် ။ ကျွန်တော် တွေ့ဖူးတာတွေလည်း ပါ ၊ မတွေ့ဖူးတာတွေလည်း ပါပါတယ် ။
အဲဒါ ဦးလေးကျားဘညိမ်း နဲ့ ကျွန်တော့်အမေ အကြောင်းပါ ။ တစ်လောကတော့ အင်တာနက် ပေါ်မှာ ဦးလေးကျားဘညိမ်း ရဲ့ သားတစ်ယောက်နဲ့ ဆက်သွယ်မိတော့ ကျွန်တော်က သူ့အဖေ ဦးလေးကျားဘညိမ်းဟာ ကျွန်တော့်ရဲ့ ငယ်ငယ်က ဟီးရိုး ဖြစ်တဲ့အကြောင်း စကားစပ်မိသွားပါတယ် ။ အဲဒီအခါမှာ သူက ကျွန်တော့်ကို သူ့ အဖေအကြောင်း ရေးပါလို့ တိုက်တွန်းပါတယ် ။ အင်တာနက်ပေါ်မှာမို့ ကျွန်တော် ပြုံးမိတာကို သူ မြင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး ။ ကျွန်တော်က ကြိုးစားကြည့်ပါမယ်လို့သာ မတင်မကျ ပြန်ပြောလိုက်တယ် ထင်ပါတယ် ။ ကျွန်တော့်မိဘတွေသာ ရှိနေရင် ဘယ်လို ပြောမလဲ ။ ကျွန်တော့် အဖေနဲ့အမေတို့ တပြုံးပြုံး ပြောနေကြမှာ မြင်ယောင်မိပါတယ် ။ ဘာကြောင့်လဲ ဆိုတော့ နံပါတ်တစ် – ဦးလေးကျားဘညိမ်း ဟာ ကျွန်တော်တို့ အိမ်သား တစ်ယောက်လို ဖြစ်နေလို့ပါ ။
ကျောင်းစာ မဟုတ်တဲ့အထဲက ကျွန်တော့် ဘဝမှာ အစောဆုံး ၊ အများဆုံး ဖတ်တဲ့ စာတွေဟာ ဆရာကြီးရွှေဥဒေါင်း ၊ ဆရာကြီး ဒဂုန်ရွှေမျှား နဲ့ ဦးလေး ကျားဘညိမ်းတို့ရဲ့ စာတွေ ဖြစ်ပါတယ် ။ ဦးလေး ကျားဘညိမ်း ဟာ အဲဒီတုန်းက လူထုဂျာနယ်ရဲ့ ပင်တိုင်အားကစား ( လက်ဝှေ့ ) ဆောင်းပါးရှင် ဖြစ်ပါတယ် ။ သူရေးတဲ့ အထဲက “ ကျွန်တော် ညံ့သလား ” ဆိုတဲ့ ဆောင်းပါးမျိုးဆိုရင် အခုတောင် ပြန်မှတ်မိနေပါသေးတယ် ။
ဦးလေးကျားဘညိမ်း ရဲ့ အစ်ကို ဦးဘသိန်း ( စာရေးဆရာချစ်ညို ) ဟာ လူထုသတင်းစာ ထောင်ခါစ ကတည်းက အယ်ဒီတာအဖွဲ့ဝင်ပါ ။ ဒါကြောင့် ဦးလေးကျားဘညိမ်း နဲ့ လူထုတိုက် ဟာ ခွဲမရအောင် ရင်းနှီးခဲ့ပါတယ် ။ ကွမ်းတမြုံ့မြို့ ၊ အပြုံးတဝေဝေနဲ့ အာဝဇ္ဇန်း ရွှင်လှတဲ့ ဦးလေး ကျားဘညိမ်း မို့ ဝင်လာပြီ ဆိုရင် လူထုတိုက် ထဲရှိ စားပွဲတိုင်း က သူ့ကို ကြိုဆိုကြပါတယ် ။ သူ့အပြော ၊ သူ့ဟာသတွေဟာ ဖြူစင်အပြစ် ကင်းပြီး ဝိုင်းတိုင်း ပွဲကျစေတဲ့ သူ့အတွေ့အကြုံတွေပါ ။ အဲတော့ သူက တစ်ဝိုင်း ပြီး တစ်ဝိုင်း ကူးပြီး တပြုံးပြုံးနဲ့ ပြောပြပါတယ် ။ ကျွန်တော့် မိဘများရဲ့ စားပွဲတွေ အပါအဝင်ပါ ။ သဘာဝကျစွာပဲ သူ့ဟာသကို ရယ်ကြတယ် ဆိုရင် သူလည်း ပျော်တာပေါ့ ။ ဒါကြောင့်လည်း သူ့မိတ်ဆွေတွေဟာ မကြာခဏပဲ “ ကိုဘညိမ်းလေ မိနေလို့ နောက်ကျသွား တယ် ” ဆိုတဲ့ အဖြစ်နဲ့ ကြုံကြရပါတယ် ။
သူ့ကို စကားဝိုင်းတွေက ကြိုဆိုကြတဲ့ အကြောင်းရင်းတွေ ထဲမှာ တစ်ခု ကတော့ စကားပြောလည်း ကောင်း ( ဒါကြောင့် စာရေးလည်း ကောင်း ) ၊ အတွေ့အကြုံတွေလည်း ကြွယ်ဝပါတယ် ။ နောက်ပြီး သူ့ကို ငယ်ကတည်းက ကျွန်တော် သတိထားမိ ၊ သဘောကျမိတဲ့ အချက် တစ်ချက်က စာဖတ်တာပါ ။ အားကစားသမား တော်တော်များများဟာ စာဖတ်ဝါသနာ မပါလှပါဘူး ။ ဒါပေမဲ့ သူက ဖတ်တယ် ၊ ဖတ်တာမှ ဗမာစာအုပ် ရော ၊ အင်္ဂလိပ်စာအုပ် ရော ကို ဖတ်ပါ တယ် ။ သူလာရင် သူ့လက်ထဲမှာ အမေရိကန်က ထုတ်တဲ့ ကြိုးဝိုင်း မဂ္ဂဇင်း ( The Ring magazine ) နှစ်အုပ် ၊ သုံးအုပ် အမြဲလိုလို ပါလာပါတယ် ။ ကျွန်တော်တို့က သူ့ဆီက တောင်းပြီး အရုပ်ကြည့်ကြပါတယ် ။ ဓာတ်ပုံစာ လောက်တော့ ဖတ်တတ်ပါတယ် ။ အင်တာနက်ခေတ် နဲ့ အများကြီး လှမ်းသေးတဲ့ အဲဒီခေတ်မှာ ဦးလေး ကျားဘညိမ်း ဟာ အားကစား အထူးသဖြင့် လက်ဝှေ့သတင်း အပြည့်အစုံဆုံး သိရှိနေတဲ့လူတစ်ယောက်ဆိုရင် မမှားပါဘူး ။ သူ အဲဒီလို စာတွေဖတ်လို့လည်း သူက လက်ဝှေ့ပွဲတစ်ပွဲ အကြောင်း ရေးတယ်ဆိုရင် သူ သုံးသပ်ပြပုံတွေဟာ နည်းစနစ် အရရော ၊ သတင်း ပေးပို့တဲ့ နည်းနာအရရော အဆင့်မြင့်လှပါတယ် ။
ကျွန်တော့်ကို တွေ့ရင်တော့ သူက တစ်မျိုးပါ ။ သူက “ ဖိုးသံချောင်း ထိုးစမ်းကွာ ” ဆိုပြီး သူ့ခါးကို ကိုင်း ၊ သူ့မျက်နှာကို ရှေ့ထိုးပေးပြီး သူ့ကို ထိအောင် ထိုးခိုင်းပါတယ် ။ ကျွန်တော် ကလည်း သူ သင်ပေးထားတဲ့ အတိုင်း ခြေခင်း လက်ထားကို ပုံစံကျကျ ဘယ်လက် ညာခြေ ရှေ့ထုတ်ပြီး သူ့ကို လိုက်ထိုးပါ တယ် ။ သူက တပြုံးပြုံးနဲ့ ရှောင်တိမ်း ပြီး အဆုံးမှာ “ မင်း ငါ့ဆောင်းပါးဖတ် ပြီးပြီလား ” ဆိုတဲ့ စကားမျိုးနဲ့ တူဝရီးနှစ်ယောက်ရဲ့လက်ဝှေ့ပွဲဟာ ပြီးဆုံးသွားတတ်ပါတယ် ။
လက်ဝှေ့အကြောင်း ပြောမယ်ဆိုရင် အဲဒီခေတ်က မြန်မာနိုင်ငံသားတွေရဲ့ အမျိုးသားရေးလှုပ်ရှားမှုနဲ့ ဆက်နေတယ်လို့ ပြောရမှာပါ ။ အပြောက ကြီးကျယ်လှချေကလားလို့ ဆိုလာရင်လည်း အမှန်ပဲဗျလို့ အစချီပြီး ရှင်းပြရမယ် ထင်ပါတယ် ။ သိမီသူများ မှတ်မိကြမလား မသိပါဘူး ။ မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေး ရခါနီးနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးရပြီးခါစ ကာလတွေတုန်းက မြန်မာနိုင်ငံမှာ ခေတ်အစားဆုံး အားကစားနည်း ၊ နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲတွေမှာ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ အအောင်မြင်ဆုံး အားကစားနည်းဟာ လက်ဝှေ့နဲ့ အလေးမတို့ ဖြစ်ပါတယ် ။ အိုလံပစ်ကို လွှတ်တယ်ဆိုရင် ဒီနှစ်မျိုးက ကစားသမားတွေ အများဆုံး ဖြစ်ပါတယ် ။ ဒါဟာ အကြောင်းမဲ့ တိုက်ဆိုင်မှု မဟုတ်ပါဘူး ။
မြန်မာနိုင်ငံသားတွေဟာ သူ့ကျွန် ဖြစ်ရတော့မှ အနောက်တိုင်းက အားစားတွေကို ထိတွေ့ ၊ မြင်ဖူးရတာပါ ။ ဒီတော့ ဓမ္မတာပဲ ဒီအားကစားနည်းတွေမှာ အဖြူတွေ ၊ အနောက်တိုင်းသားတွေနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်တယ် ဆိုတိုင်း ကိုယ်ချည်း ရှုံး ၊ သူတို့ချည်း နိုင် ဆိုသလို ဖြစ်နေခဲ့ပါတယ် ။ သာမန်လူ တစ်ယောက်အနေနဲ့ စဉ်းစားလိုက်ရင် အဲဒီတုန်းက မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ အနေနဲ့ ကိုလိုနီ လာပြုသူတွေကို သူတို့သယ်ဆောင်လာတဲ့ အားကစားမှာ နိုင်ရတာလောက် အရသာ ရှိတာ မရှိဘူးလို့ မြင်မှာပါပဲ ။ အထူးသဖြင့် လက်ဝှေ့လို ဟာပါ ။ ကိုယ်ထိလက်ရောက် ပြန် ဆုံးမ ၊ လက်စားချေရတယ်လို့ အဓိပ္ပာယ် ရောက်တယ် မဟုတ်ပါလား ။ အဲဒီလို ဖြစ်လာအောင် မန္တလေးက အမျိုးသားကျောင်းမှာ ဆရာကြီး ဦးရာဇာတ် က ကျောင်းသားတွေကို မွေးမြူလေ့ကျင့် ပေးခဲ့ပါတယ် ။ ဦးလေး ကျားဘညိမ်း ဟာ အဲဒီ အထဲက အအောင်မြင်ဆုံး တစ်ယောက် ဖြစ်ပါတယ် ။ ပြည်တွင်းပြည်ပ လက်ဝှေ့ပွဲတွေမှာ ရရှိခဲ့တဲ့ သူ့ရဲ့အောင်မြင်မှုတွေ အပြင် မန္တလေးတောင်ဘက် အမရပူရမြို့နယ် အတွင်းက ဘုံးအိုးရွာကြီး မှာ မျက်နှာဖြူလက်ဝှေ့သမား အပေါ် အနိုင်ယူလိုက်တာ စတဲ့ ပုံပြင်သဖွယ် သူ့ ဇာတ်လမ်းတွေဟာ သူ့ကျွန် ဖြစ်နေရတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေကို အားတက်အာသာပြေ စေတာ အမှန်ပါပဲ ။
နောက်ပြီး ဒေသစွဲဆန်ဆန် စွဲလမ်း သူတွေ မပြော မဖြစ်တဲ့ ကိစ္စလေးတစ်ခုလည်း ရှိပါသေးတယ် ။ အဲဒါကတော့ လက်ဝှေ့လောကမှာ မန္တလေးသားတွေ လက်မ ထောင်နိုင်အောင် သူ စွမ်းဆောင် ခဲ့တာတွေပါ ။ ဟိုတစ်ခေတ်က တချို့ မန္တလေးသားတွေရဲ့ စိတ်ထဲမှာ ရန်ကုန် နဲ့ ပခုံးချင်းပြိုင်ချင်တဲ့ စိတ်ဓာတ်လေးတွေ ရှိတယ်လို့ ထင်ပါတယ် ။ မန္တလေး က မင်းနေပြည် ဖြစ်ခဲ့ဖူးတော့ ရွှေထီးဆောင်းခဲ့တဲ့ နေ့ရက်တွေကို ပြန်သတိရကြတာဟာ မဆန်းဘူးလို့လည်း ပြောနိုင်ပါတယ် ။ အဲဒီလို ကာလမှာ ကျားဘညိမ်း နဲ့ သူ့ ခေတ်ပြိုင်တွေ ၊ သူမွေးထုတ်ခဲ့တဲ့ ရွှေကျားလက်ဝှေ့အသင်း က လက်ဝှေ့ကျော်တွေဟာ ရန်ကုန် က လက်ဝှေ့ကျော်တွေကို ယှဉ်နိုင်ရုံသာမက အနိုင် ထိုးသတ်နိုင်ခဲ့တာတွေ ရှိတဲ့ အတွက် မန္တလေးရဲ့ ဂုဏ်ဆောင်တဲ့ လူတွေလို့လည်း မန္တလေးသားတွေက ပြောစမှတ် ပြုကြပါတယ် ။ အခုထက်ထိ ကျွန်တော့် မျက်စိထဲမှာ သူ့တပည့်တွေ အကြောင်း သူရေးတဲ့ ဆောင်းပါးတွေနဲ့ သူ့တပည့်တွေ ဖြစ်တဲ့ ရွှေကျားအဖွဲ့ ရဲချစ် ၊ ရဲဆွေ ၊ ရဲတင့် ( နာမည်တွေ ရှေ့မှာ “ ကို ” ၊ “ ဦး ” မတပ်တာ နားလည်ပေးပါ ) စသူတွေ ထိုးသတ်ပုံတွေကို မြင်ယောင်နေပါတယ် ။ သူ ကိုယ်တိုင် ပြိုင်ပွဲတွေ ထိုးနေတုန်းကတော့ ကျွန်တော့် အသက်က သိပ်ငယ်သေးလို့ မကြည့်ဖူးခဲ့ပါဘူး ။
ဦးလေးကျားဘညိမ်း နဲ့ ပတ်သက်လို့ တခြားသူတွေ ပြောတာ မဖတ်ဖူးသေးပေမဲ့ ကျွန်တော့် စိတ်ထဲမှာ စွဲစွဲမြဲမြဲ ယုံကြည်နေတဲ့ အချက် တစ်ချက်ကိုလည်း အခုကြုံတုန်းမှာ ရေးလိုက်ချင်ပါတယ် ။ အဲဒါကတော့ မြန်မာ့ရိုးရာလက်ဝှေ့ကို တောကြိုအုံကြား ကနေ မြို့ကြီးပြကြီးတွေ က စင်ပေါ်ကို ရောက်အောင် တင်ပေးခဲ့တာပါပဲ ။ တကယ်တော့ အဲဒီအခါတုန်းက ဗမာ့ရိုးရာလက်ဝှေ့ ဟာ ပြည်မ မှာ ပျောက်ကွယ်လုနီးပါးလောက် ဖြစ်နေပါပြီ ။ ဘုရားပွဲလေး ဘာလေး ရှိမှ ကြိုးကြားကြိုးကြား တွေ့ရတာပါ ။ တကယ်တမ်း ကျန်ရှိနေတာက ကရင်ပြည်နယ် နဲ့ တနင်္သာရီတိုင်း ( အခုမွန်ပြည်နယ် ) တစ်ဝိုက်မှာပဲ ဖြစ်ပါတယ် ။ မြို့နေ ပညာတတ် တော်တော်များများက တောသားတွေ ထိုးသတ်တဲ့ ခပ်ရိုင်းရိုင်း လက်ဝှေ့ ထင်နေကြတဲ့ အဲဒီ ရိုးရာလက်ဝှေ့ကို လူရိုသေရှင်ရိုသေ ရိုးရာ ကိုယ်ခံပညာရပ် တစ်ခု အဖြစ်သာမက တစ်နိုင်ငံလုံး စိတ်ဝင်စား အလေးထားလာအောင် လုပ်ခဲ့တာဟာ ကျားဘညိမ်း ပဲလို့ ဆိုချင်ပါတယ် ။ တခြားပုဂ္ဂိုလ်တွေ ကူညီဝိုင်းဝန်းကြတာတွေ မရှိဘူး မဟုတ် ၊ ရှိပါတယ် ။ ဒါပေမဲ့ အဓိကနဲ့ အများဆုံး လှုပ်ရှားခဲ့တာကတော့ ဦးလေး ကျားဘညိမ်း ပါပဲလို့ ကျွန်တော် အခိုင်အမာဆို ချင်ပါတယ် ။
အဲဒီတုန်းက သူဟာ ကျန်းမာရေး နဲ့ အားကစားဌာနမှာ အလုပ် လုပ်နေတာပါ ။ လခ အင်မတန် နည်းပါတယ် ။ ဒီ ခေတ်လို ဘေးပေါက်လည်း မရှိပါ ။ သူက ဘေးပေါက်ရှာတဲ့ လူစားမျိုးလည်း လုံးဝ မဟုတ်ပါ ။ လက်ဝှေ့ပညာ ( နိုင်ငံတကာရော ၊ ရိုးရာကိုပါ ) ကို ကိုယ်ခံပညာရပ်အနေနဲ့ လေးလေးစားစား ၊ မြတ်မြတ်နိုးနိုး တန်ဖိုးထားတာပါ ။ သူ့ ဘဝမှာ လက်ဝှေ့က လွဲပြီး ဘာမှ မရှိဘူးလို့တောင် ဆိုနိုင်မယ်ထင်ပါတယ် ။ အဲဒီလို ကြားထဲက သူဟာ သူများတွေ အငြိုငြင်ခံ ၊ အထင်သေးခံပြီး ကိုယ့်စရိတ် ကိုယ်စိုက်လို့ တောတွေတောင်တွေ ဖြတ် ၊ နယ်စပ်တွေ အထိ သွားပြီး ဗမာ့ရိုးရာလက်ဝှေ့ကို သစ်ပင်အောက် ကနေ စင်ပေါ် ရောက်အောင် လုပ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ် ။ နိုင်ငံတကာ လက်ဝှေ့လောကမှာ ကပ်စီးယပ်စ်ကလေးနဲ့ ဂျိုးဖရေဇီယာတို့ ပွဲကို တစ်ကမ္ဘာလုံးက လူတွေ အများကြီး ကြိုတင်ပြီး လည်တဆန့်ဆန့် မျှော်လင့်ခဲ့သလို တိုးလုံ နဲ့ ဗိုလ်ကျော် တို့ရဲ့ လက်ဝှေ့ပွဲ ကိုလည်း မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံးက လည်တဆန့်ဆန့် စိတ်ဝင်စားအောင် လုပ်ခဲ့သူဟာ ဦးလေး ကျားဘညိမ်း ပါ ။
သူ့အဖို့ လက်ဝှေ့ဟာ ဝါသနာ ၊ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုသာ မဟုတ်ပါဘူး ယုံကြည်မှုတစ်ခုပါ ။ အဲဒီ ယုံကြည်မှုအတွက် သူဟာ အစွမ်းကုန် ကြိုးစား အားထုတ်ခဲ့ပါတယ် ။ နှောင်းလူတွေ ရေကြည်သောက်ကြရပါတယ် ။
သူလည်း သူ့တာဝန်ကို ကျေသွားတဲ့ လူလို့သာ ကျွန်တော်တော့ ပြောချင်ပါတယ် ။
▢ ဖိုးသံ ၊ လူထု ၊
ရွှေအမြုတေ ရုပ်စုံမဂ္ဂဇင်း
၂၀၁၄ ဩဂုတ်
ရှေး.ရန်ကုန်က.ပြည်ပ.အားကစား
တွေ.အထူးစိတ်ဝင်စားကြပါတယ်၊
ဦးလေးငယ်တယောက်ဆို.ရန်ကုန်ကျောင်းလာတက်၊ပုသိမ်ဇာတိပြန်
သွား.ရပေမဲ့ခေတ်မီတဲ့မြို့ကိုသူကိစ္စနဲ့လာတိုင်း.လက်ဝှေ့ကျော်ကပ်စီးယပ်ကလေး၊ဂျိုးဖရေစီယာဆိုတာ
ပါးစပ်ဖျားမချပြောလွန်း၍ခလေး
တွေအလွတ်ရနေပါတယ်၊ရန်ကုန်
မှာလက်ဝှေ့ပွဲကြီးကိုခလေးတွေခေါ်
သွားလို့ကြည့်ဘူးခဲ့တယ်၊ဦးလေးကျား.လုပ်တဲ့ပွဲနေမယ်၊ငယ်လို့ရေးတေးတေး၊အိမ်လဲရောက်ရော
မောင်ငယ်နှစ်ယောက်ကိုပွဲထဲကအ
တိုင်းပုဆိုးသုံထောင့်ချိုးဘောင်းဘီတိုပေါ်ကနောက်ပြန်ချီပြီး၊ပွဲကတီး
လုံးဆိုင်းသံ၊နဲ့တထပ်ထဲပြောပြီးလက်သီးထိုးခိုင်းတယ်၊လက်ဝှေ့ရေးပြခိုင်းတယ်၊ခလေးတွေမော
ရင်ရေတိုက်၊ယပ်ခတ်၊မှတ်မိနေပါရဲ့၊ရန်ကုန်ကိုပြိုင်တဲ့မန်းလေးရဲ့သဘာဝကိုတော့မသိပါ၊ရန်ကုန်က
မည်သည့်လူတော်ပိုမဆို.ဘုန်းကြီး
တွေအပါ၊အနုပညာသယ်တွေရဲ့ပညာရပ်ကို.ဂုဏ်ပြုမြတ်နိုးအလေး
ထားတတ်သူပေါပါသည်။စီးပွားဆန်သူအချို့တော့ပါကောင်းပါမယ်
အများအားဖြင့်ချီးကျုးထိုက်အားပေးထိုက်ရင်သိသိမသိသိ၊ကိုယ့်မြို့ကမဟုတ်လဲ၊အားတက်သရော်ရှိကြပါတယ်၊ဦးလေးကျား
ကိုမြင်ဘူးချိန်ကြတော့ပွဲတွေသိပ်
မလုပ်ချိန်၊နိုင်ငံရေးကြောင့်ကျိုက္ကဆံကွင်းပွဲတွေမကျင်းပတော့ပါ၊မြို့ခံလူတွေနဲ့အခြားကအခြေချသူရဲ့
ေရစီးကြောင်းကနောက်ပိုင်းမှာ
အားကစားထက်အလှအပ..တွေဝတ်စားမှုပိုင်းတွေအားကောင်းတာ
ဘဲတွေ့ရတယ်၊ဘောလုံးသမားများ
အမည်ခလေးဘဝထဲကတသက်းလုံးအလွတ်ရတယ်၊လွန်ကဲစွာradioကနေအားပေးကြတယ်၊
အခြားမြို့တွေအထည်မှောင်ခို
ခေတ်၊ထတာတွေဘဲကြားတယ်၊မေမေဆိုရင်အသက်၉၀နါး၊TVက
လာတဲ့ပွဲစဥ်တွေ.သားတွေနဲ့အတူ
ကြည့်တာ၊ဦးလေးကျားစာတွေသူ
ဘယ်လောက်ဖတ်လဲဆို၊သူ့မျိုးဆက်တယောက်ပုံပြတာတောင်
ဒါက.ကျားဘညိမ်း.မျိုးနွယ်လို့အသက်၉၀ကပြောနိုင်လို့အံ့တောင်
သြမိခဲ့ပါတယ်၊ရှေးဟောင်းနှောင်းဖြစ်ဖတ်ရတော့
မသိတာသိခွင့်ရလိုက်ပါတယ်၊လူချင်းသိတာဂုဏ်ယူရတာထက်၊လူ
တော်တွေအကြောင်းဖတ်ရတာစိတ်
ဝင်စားမိပါသည်။
တမလွန်မှာ ငြိမ်းချမ်းပါစေ
ကျားထိုးတာသူ့ကိုဘယ်သူမှမနိုင်ဘူး
လို့ဖတ်ရပါတယ်
