ဂျနီဗာ (ရိုက်တာ) – ကုလသမဂ္ဂ၏ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးအဖွဲ့က မြန်မာနိုင်ငံရှိ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များက စနစ်တကျ ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်မှုများ ကျူးလွန်ခဲ့သည့် အထောက်အထားများကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြီး အဆိုပါပြစ်မှုများတွင် အကြီးတန်းအရာရှိအချို့ ပါဝင်နေကြောင်း အင်္ဂါနေ့တွင် ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။ ၂၀၁၈ ခုနှစ်က ဖွဲ့စည်းခဲ့သော မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ လွတ်လပ်သည့် စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးယန္တရား (IIMM) က အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဥပဒေချိုးဖောက်မှုများနှင့်ပတ်သက်သည့် အထောက်အထားများကို စုဆောင်းရန် တာဝန်ရှိပြီး ၎င်းတို့၏ အစီရင်ခံစာတွင် သားရေနှိပ်စက်မှုများ၊ လျှပ်စစ်ဓာတ်ဖြင့်နှိပ်စက်ခြင်း၊ အစုလိုက်အပြုံလိုက် မုဒိမ်းကျင့်ခြင်း၊ အသက်ရှုလမ်းကြောင်းပိတ်ဆို့နှိပ်စက်ခြင်းနှင့် လက်သည်းများကို ဇာဂနာဖြင့်နှုတ်ပစ်ခြင်းစသည့် ရက်စက်မှုများ ပါဝင်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။
IIMM ၏ ခေါင်းဆောင် နီကိုလပ်ကွန်ဂျီယန် က “ကျွန်ုပ်တို့သည် မြန်မာနိုင်ငံရှိ အကျဉ်းစခန်းများတွင် စနစ်တကျ ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်မှုများ ရှိကြောင်း မျက်မြင်သက်သေများအပါအဝင် အရေးပါသော အထောက်အထားများကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်” ဟု ၁၆ မျက်နှာပါ အစီရင်ခံစာနှင့်အတူ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ အစီရင်ခံစာအရ၊ ဤညှဉ်းပန်းမှုများကြောင့် အချို့သော သေဆုံးမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး မိဘများ ပျောက်ဆုံးနေစဉ် ၎င်းတို့၏ ကလေးများကို အစားထိုးဖမ်းဆီးကာ တရားမဝင် ထိန်းသိမ်းထားပြီး ညှဉ်းပန်းမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

မြန်မာစစ်အစိုးရ၏ တုံ့ပြန်ချက်

မြန်မာစစ်အစိုးရက ၎င်းတို့သည် “ဥပဒေနှင့်အညီ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစဉ်များ ဆောင်ရွက်နေပြီး အပြစ်မရှိသော အရပ်သားများကို တရားမဝင် ဖမ်းဆီးခြင်း၊ ညှဉ်းပန်းခြင်း သို့မဟုတ် ကွပ်မျက်ခြင်း မပြုလုပ်ကြ” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်းတို့က “အကြမ်းဖက်သမားများကသာ ညှဉ်းပန်းသတ်ဖြတ်မှုများ ကျူးလွန်နေ” ဟု ဆိုသည်။
ကုလသမဂ္ဂ အစီရင်ခံစာအရ၊ စစ်အစိုးရသည် IIMM အဖွဲ့၏ အချက်အလက်တောင်းခံမှုများနှင့် နိုင်ငံအတွင်း ဝင်ရောက်စုံစမ်းခွင့်တောင်းခံမှုများကို အကြိမ်နှစ်ဆယ်ကျော် လျစ်လျူရှုထားခဲ့သည်။ သို့သော် စစ်အစိုးရ၏ တုံ့ပြန်ချက်တွင် ကုလသမဂ္ဂ၏ စွပ်စွဲချက်များကို တိုက်ရိုက်ဖြေကြားခြင်း မရှိခဲ့ပေ။

အထောက်အထားများနှင့် ပြစ်မှုကျူးလွန်သူများ

ဇွန်လ ၃၀ ရက်အထိ တစ်နှစ်တာ ကာလအတွင်း ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ဤအစီရင်ခံစာတွင် အချက်အလက်များကို မျက်မြင်သက်သေ ၁,၃၀၀ ကျော်၊ ရာဇဝတ်ဆိုင်ရာ သက်သေအထောက်အထားများ၊ စာရွက်စာတမ်းများနှင့် ဓာတ်ပုံများမှ စုဆောင်းခဲ့သည်။ ယခုအချိန်ထိ ဖော်ထုတ်နိုင်ခဲ့သည့် ပြစ်မှုကျူးလွန်သူများတွင် အဆင့်မြင့် တပ်မှူးများ ပါဝင်နေသော်လည်း စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေပြီး သံသယရှိသူများကို သတိပေးမည်စိုးရိမ်ရသဖြင့် အမည်များကို ဖော်ပြထားခြင်း မရှိသေးပေ။

IIMM ၏ လုပ်ဆောင်ချက်များနှင့် စိန်ခေါ်မှုများ

IIMM သည် ၂၀၁၁ ခုနှစ်မှစ၍ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် လူမျိုးရေးအကြမ်းဖက်မှုများ (အထူးသဖြင့် ၂၀၁၇ ခုနှစ်က ရိုဟင်ဂျာမွတ်ဆလင်အသိုင်းအဝိုင်းအပေါ် ကျူးလွန်ခဲ့သည့် ရာဇဝတ်မှုများ) နှင့် အာဏာသိမ်းပြီးနောက် အခြားသော ပဋိပက္ခများကို စုံစမ်းစစ်ဆေးလျက်ရှိသည်။ IIMM သည် ဤပြစ်မှုများကို စုံစမ်းနေသည့် ဗြိတိန် နှင့် နိုင်ငံတကာရာဇဝတ်ခုံရုံး (ICC) ကဲ့သို့သော တရားစီရင်ရေးအဖွဲ့အစည်းများကို ပံ့ပိုးကူညီလျက်ရှိသည်။
သို့သော်၊ ကွန်ဂျီယန် က ကုလသမဂ္ဂ၏ ဘဏ္ဍာရေးအခက်အခဲများကြောင့် IIMM ၏ လုပ်ငန်းများ နှောင့်နှေးနိုင်ကြောင်း သတိပေးခဲ့သည်။ အထူးသဖြင့် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာအကြမ်းဖက်မှုများ၊ ကလေးသူငယ်များအပေါ် ကျူးလွန်သည့် ရာဇဝတ်မှုများ နှင့် သက်သေများအား ကာကွယ်ရေး အတွက် ရန်ပုံငွေများ နှစ်ကုန်တွင် ကုန်ဆုံးတော့မည်ဖြစ်သည်။
“ဒီအရာများသည် ကျွန်ုပ်တို့၏ ရာဇဝတ်မှုများကို မှတ်တမ်းတင်ခြင်း၊ အမှုများစစ်ဆေးရာတွင် အသုံးဝင်မည့် အထောက်အထားများ ပံ့ပိုးနိုင်စွမ်းကို ကြီးမားစွာ ထိခိုက်စေမည်” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

သတင်းအရင်းအမြစ်- ရိုက်တာ